Wybuchowe cięcie stalowej konstrukcji Zwałowarki - Turów

Opis techniczny rozbieranej konstrukcji

Zwałowarka podlegająca likwidacji znajdowała się na zwałowisku na terenie kopalni węgla brunatnego w Turowie. Obiekt składał się z dwóch niezależnych od siebie układów tj. zwałowarki zasadniczej oraz systemu przeładowczego odbierającego urobek z przenośnika.

Technologia likwidacji zwałowarki

Likwidacja zwałowarki składała się z dwóch etapów. Etap I to mechaniczne za pomocą dźwigów i palników oddzielono zwałowarkę od układu przeładowczego. Następnie za pomocą ładunków kumulacyjnych (etap II) obalono na powierzchnię terenu wiszące elementy zwałowarki. Robotami strzałowymi odcięto wysięgnik zwałowy, przeciwwagę, liny i taśmy stalowe utrzymujące ten system w równowadze. Po strzale (zastosowanie ładunków kumulacyjnych do przecinania stali), wymienione elementy znalazły się na poziomie terenu, co całkowicie zlikwidowało zagrożenie związane z energią potencjalną tych elementów.

Opracowywana dokumentacja strzałowa objęła schemat założenia i pracy ładunków wybuchowych. W czasie przygotowywania zwałowarki do strzelania, koniecznym było  odcięcie niektórych elementów zwałowarki w taki sposób, by umożliwiało to założenie ładunków lub zmniejszało ilość koniecznych ładunków. Prace spawalnicze tego typu prowadzono w tym samym dniu, w którym odbywało się zakładanie ładunków i strzelanie i pod nadzorem projektanta (i wykonawcy) strzelań. W kolejnych etapach rozbiórki wykonywano sukcesywne rozcięcia za pomocą palników i usuwanie odstrzelonych stalowych elementów zwałowarki,

Na roboty strzałowe sporządzono dokumentację, obejmującą warunki techniczne i warunki bezpieczeństwa robót pod kątem:

• doboru wielkości i kształtu ładunków kumulacyjnych; przygotowania ładunków optymalnych pod względem wielkości użytego materiału wybuchowego (minimalizacja negatywnych skutków strzelania), jak i pewności i skuteczności działania (przecinania elementów stalowych),
• przeprowadzenia wstępnych strzelań dla określenia skuteczności cięcia opracowanymi ładunkami kumulacyjnymi; przeprowadzono badania poligonowe w Centralnym Laboratorium Techniki Strzelniczej i Materiałów Wybuchowych, należącego do Akademii Górniczo Hutniczej w Krakowie,
• sposobów mocowania i inicjowania ładunków kumulacyjnych na poszczególnych elementach konstrukcji,
• zabezpieczenia przed rozrzutem odłamków stalowych; ponieważ detonacja ładunków MW odbywała się na wysokości nad powierzchnią terenu, stąd istnieje potencjalne zagrożenie rozrzutem odłamków stalowych z przecinanych wybuchowo elementów konstrukcji zwałowarki;
• zmniejszenia zagrożenia wywołanego powietrzną falą uderzeniową,
• przygotowania konstrukcji zwałowarki do prac strzałowych, przez wycięcie zbędnych elementów stalowych, z uwzględnieniem zachowania stateczności zwałowarki,
• zapewnienia bezpieczeństwa osób wykonujących prace strzałowe.

Film z likwidacji

Po lewej stronie prezentujemy jeden z zarejestrowanych materiałów filmowych z likwidacji zwałowarki. Strzelanie odbyło się tuż przed zmrokiem stąd materiał nie jest najlepszej jakości.